De artsen-microbioloog vanuit Rijnstate vragen aandacht voor het voorschrijven van amoxicilline-clavulaanzuur via de huisartsenpost (HAP).
Antibiotic Stewardship
Sinds enkele jaren verzorgen artsen-microbioloog, in samenwerking met een aantal HAGRO’s, Antibiotic Stewardship. Bij Antibiotic Stewardship bekijken zij retrospectief de recepten amoxicilline-clavulaanzuur over een bepaalde periode en bespreken in gezamenlijkheid of de indicaties, uitgaande van de NHG-standaarden, terecht of onterecht waren. De ervaringen en de resultaten om op deze wijze gezamenlijk de antimicrobiële resistentie tegen te gaan, zijn zeer positief.
Veel onterechte recepten op huisartsenpost (HAP)
We merken daarbij dat op de HAP relatief veel onterecht voorgeschreven recepten worden uitgegeven. Dit lijkt ook logisch bij het acutere karakter van aandoeningen bij patiënten die op de HAP gezien worden. Dit past ook bij de cijfers van het NIVEL als het gaat om het gebruik van amoxicilline-clavulaanzuur via de HAP (zie figuur 1). Het is echter vaak niet nodig om dit breedspectrum antibioticum voor te schrijven. Meestal voldoen smalspectrum antibiotica prima.
Breedspectrum antibioticum meestal niet nodig
In de NHG-standaarden zijn de volgende indicaties beschreven voor het voorschrijven van amoxicilline-clavulaanzuur: aspiratiepneumonie, bijtwondinfecties, infecties bij decubitus in het perianale gebied, lymfadenitis colli, paronychia (bij uitgebreide infectie), urineweginfecties met tekenen van weefselinvasie bij kinderen en het vermoeden van een peritonsillair infiltraat. Dit is niet anders voor patiënten die zich presenteren op de HAP. Het gebruik van dit breedspectrum antibioticum is bij andere indicaties niet nodig. Dit is natuurlijk anders wanneer er therapiefalen is geweest op een antibioticum met een smaller spectrum. Dan kan het soms noodzakelijk zijn amoxicilline-clavulaanzuur voor te schrijven.
Advies; Beperk gebruik van amoxicilline-clavulaanzuur
De belangrijkste reden om het gebruik van amoxicilline-clavulaanzuur zoveel mogelijk te beperken is dat het bij darmbacteriën, zoals bijvoorbeeld Escherichia coli en Klebsiella spp, een uitselectie geeft van resistente stammen. Met name stammen die Extended Spectrum Betalactamases (ESBL’s) produceren. Dit zijn bacteriën, die in de huisartspraktijk het meest gezien worden bij urineweginfecties. Er zijn dan vaak nog weinig therapeutische opties wat betreft orale antibiotica en soms moeten patiënten zelfs opgenomen worden voor het toedienen van intraveneuze antibiotica.
Vandaar een dringend verzoek om het gebruik van amoxicilline-clavulaanzuur te beperken tot de indicaties waarvoor het is geïndiceerd volgens de NHG-standaarden. Niet alleen in de huisartsenpraktijk maar ook op de HAP. Op deze manier kan de opmars van resistente bacteriën zoveel mogelijk worden vertraagd.
Vragen?
Bij vragen kunt u contact opnemen met de dienstdoende arts-microbioloog via de Laboratorium informatielijn 088 005 7777.
Wilt u meer informatie over Antibiotic Stewardship neem contact op met uw ZekerWeten relatiebeheerder of via info@zekerweten.nl
